Warszawa Nowe Miasto – co warto zobaczyć?
1. Barokowy kościół św. Ducha (paulinów) powstał w latach 1707-1717 według projektu Józefa Szymona Bellottiego. Ganek ze schodami dostawiono w 1845 roku według projektu Kleofasa Konopki. Kościół uszkodzony w 1944 roku, został odbudowany wraz z klasycystycznym kioskiem z przełomu XVIII i XIX wieku.
2. Kościół św. Jacka (dominikanów) z lat 1604-1639 projektował może arch. Jan Baptysta z Trevano, a zrealizował murator Jan Włoch. Zburzony w 1944 roku, został odbudowany w 1947-1959 przez architekt Halinę Kosmólską jako wczesnobarokowy. Zachowała się kaplica Kotowskich z lat 1691-1694 (projekt Tylmana van Gameren, realizacja Józef Szymon Belloti), restaurowana po wojnie.
3. Ulica Mostowa prowadziła niegdyś do pierwszego mostu drewnianego z 1573 roku i do Bramy Mostowej. Brama, przebudowana w XVII wieku na prochownię, a od 1769 roku przeznaczona na więzienie, zburzona została w 1944 roku. Odbudowano ją w latach 1961-1967 z przeznaczeniem na teatr „Stara Prochownia”. Kamienice na ulicy Mostowej z lat 1948-1956 są luźno inspirowane klasycyzmem. Sgraffita i mozaiki zaprojektowała między innymi Z. Kowalska (kamienica nr 9). Partery zaprojektowano jako pracownie artystyczne.
4. Rynek Nowego Miasta powstał przed 1408 roku dla założonego wówczas miasta Nowa Warszawa. Pierwotnie był prostokątny z ratuszem (z 1680 roku, rozebrany w 1818 roku). Obecny układ urbanistyczno-architektoniczny tworzy tzw. Osiedle Mieszkaniowe ZOR Nowe Miasto. Projekt ogólny rynku opracował od 1949 roku arch. Mieczysław Kuzma przy konsultacjach arch. Wacława Podlewskiego i Jana Zachwatowicza, współpracy Stanisława Brukalskiego i Barbary Andrzejewskiej. Budowa prowadzona była etapami (1952-1957). Na zachowanej siatce ulic powstał zespół mieszkaniowy o stylizowanych pseudo-zabytkowych fasadach. Kolorystyka elewacji i polichromie projektował Bohdan Urbanowicz, a zrealizowali plastycy: Zofia i Roman Artymowscy, Zofia Kowalska, Jacek Semopoliński, Hanna Żuławska i inni. Kamienicę na rogu ulic Freta i Rynku opracował J. Bołtienko według obrazu Bernardo Bellotta zwanego Canaletto. Rynek Nowego Miasta zdobi się studzienka żeliwna z 2- giej połowy XIX wieku ustawiona tutaj w 1958 roku.
5. Zespół klasztorny sakramentek powstał dla zakonu sióstr sprowadzonych z Francji w 1687 roku przez królową Marię Kazimierę. Obecny kościół św. Kazimierza (sakramentek; benedyktynek) jest rekonstrukcją z lat 1949-1955 opracowaną przez architekt Marię Zachwatowiczową według pomiarów z 1925 i 1933 roku. Pierwotny kościół z lat 1688-1692 projektu arch. Tylmana van Gameren należał do najwybitniejszych obiektów architektury sakralnej XVII wieku. Został zburzony w 1944 roku. W odbudowanej świątyni znajduje się ambona, organy i dzwony z 1-wszej połowy XVIII wieku, nagrobek księżnej Karoliny z Sobieskich de Bouillion, dzieło Wawrzyńca Mattielli (z 1746 roku). Pozostałe wyposażenie jest nowe, projektu architekta i zarazem zakonnicy Michaeli Walickiej (1967-1968). Figura św. Klemensa Dworzaka pochodzi z 1938 roku.